Precies wat ik net niet bedoel

In taal heb je het verschijnsel van de 'valse vrienden'. Dat zijn woorden die in hun vorm op een woord uit een andere taal lijken, maar niet dezelfde betekenis hebben. Zo heb je in het Duits het woord Meer, dat in het Nederlands zee betekent, terwijl men in het Duits een meer een See noemt. Heel verwarrend allemaal.

Iets soortgelijks doet zich voor bij het Nederlands zoals dat in Vlaanderen wordt gesproken en het Nederlands 'van boven de Moerdijk'. (Voor Vlamingen begint het echte Nederland pas daar. Voor Nederlanders van boven de Moerdijk trouwens ook.)

Een enkel voorbeeldje: vanmiddag bij de Carrefour gaf de altijd goedgezinde jongedame achter de kassa mij m'n wisselgeld onder het uitspreken van de woorden "Alsjeblieft, en twee centjes weer." Die 'centjes' zijn natuurlijk ook typisch Vlaams, maar het gaat nu even om dat weer. In Nederland krijg je louter geld terug (als je geluk hebt).
Weer, terug, juist, net, precies, dat zijn heel verraderlijke woordjes, valse vriendjes waarvan de betekenis onder Bergen op Zoom net (juist!) een beetje anders is dan erboven.

Weet u bijvoorbeeld wat Kabouter Wesley bedoelt als hij zegt: "Oeioei, ik heb precies mijn hoed vergeten?" Dan komt u vast uit Vlaanderen. Precies kan daar namelijk ook exact betekenen, net zoals in Nederland, maar in het voorbeeld van Kabouter Wesley moet precies vertaald worden als het lijkt wel alsof, ik geloof dat. Dus: "Oeioei, ik geloof dat ik mijn hoed ben vergeten!" Tja, dat klinkt natuurlijk bij lange na niet zo grappig. Maar liefst drie leerzame voorbeelden van dit precies-gebruik zijn te beluisteren in de reisbureau-aflevering van Kabouter Wesley (vanaf 1:15).

Overigens zeggen Vlamingen ook vaak just (uitgesproken op z'n Frans: zjuust) als ze precies bedoelen: dat is just hetzelfde. Of net: "Die praat echt net hetzelfde als Natalia." Maar opgelet: just kan ook gewoon juist betekenen in de zin van 'correct, kloppend': t 's nie just (het klopt niet). Nie simpel, se. En dan hebben we het nog niet eens gehad over terug, wat hier in de spreektaal heel vaak wordt gebruikt in plaats van weer of opnieuw: hij is terug begonnen. 

Wat als ik nu eens twee keer iets kom terugbrengen bij de Carrefour? Zou het meisje achter de kassa dan tegen haar collega zeggen: "Daar is die Hollander terug. Die wilt precies dat ik hem terug zijn geld weergeef."?