dinsdag 9 december 2014

Vrij bizar

Nu de goedheiligman met zijn clowns- en stroopwafelpieten het land heeft verlaten, wordt het stilaan tijd om de eindejaarslijstjes op te maken. Het Instituut voor Nederlandse Lexicologie riep middels de slogan 'Weg met dat woord' alle Nederlanders en Vlamingen op om woorden te nomineren die zij nooit meer willen horen in 2015. De lijst met de tien meest ingezonden woorden is inmiddels bekend.
Een teleurstelling: het door mij genomineerde (en onlangs in deze blog gehekelde) 'passie' heeft het niet geschopt tot de shortlist. De wel genomineerde woorden vind ik bij lange na niet ergerniswekkend genoeg. Stadsverwarming, duurzaam, leuk ... Daar gaat je bloed toch niet van koken? Van Vlaamse zijde komt 'dagdagelijks', een joekel van een germanisme ('tagtÃĪglich'), dat op raadselachtige wijze het Zuid-Nederlands is binnengedrongen, waar het sinds jaar en dag de woede van taalverzorgers opwekt. Ik vind het eigenlijk wel een mooi woord, net als de in Vlaanderen zeer gangbare germanismen 'grootstad' en 'kortverhaal'.

Uit arren moede heb ik op 'zeg maar' gestemd, wat geen woord is, maar wel een ergerlijke stoplap, veel gebezigd door hockeymeisjes uit welgestelde families, die met een Gooise r praten en bij het studentencorps (spreek uit: 'koor') zitten. Ik generaliseer natuurlijk, of in de taal van voornoemde groep: ik ga 'soojt van kojt door de bocht'.
Ik hoorde laatst een interview op nota bene de Belgische radio met een typische vertegenwoordigster van deze zeer Hollandse taalenclave. Wat me vooral opviel was haar gebruik van wat ik 'afzwakkende bijvoeglijke naamwoorden' noem. Zij zei bijvoorbeeld niet 'schokkend', maar 'vrij schokkend'. Gedrag was niet niet bizar, maar 'een beetje bizar'. Anderzijds schuwde ze het hyperbolische niet. Iemand was 'hartstikke dyslectisch' en weer iemand anders 'waanzinnig psychotisch'. Ook wonderlijk was de combinatie van onschuldige Joop-ter-Heul-achtige krachttermen als 'jeetje' naast straffere Engelse profanismen als 'holy fuck'.
Zou een taalkundige al onderzoek hebben gedaan naar dit sociolect? Er zijn al studies verschenen over minder voor de hand liggende onderwerpen. Zo is er begin dit jaar iemand gepromoveerd op de functie van het woordje 'eh'. Vrij bizar ...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten